Anadolu’nun kadim şehirlerinden Kütahya, binlerce yıllık tarihiyle olduğu kadar, bu tarihin içinden süzülüp gelen benzersiz mutfak kültürüyle de öne çıkar. Çinileriyle ünlü bu topraklar, aynı zamanda her biri bir sanat eseri niteliğindeki yemekleriyle de gurur duyar. Nesiller boyu aktarılan tarifler, annelerden kızlarına, ustalardan çıraklara geçen maharetler, Kütahya mutfağını sadece bir yemek kültürü olmaktan çıkarıp bir yaşam biçimine dönüştürmüştür. Hamur işlerindeki incelik, et yemeklerindeki uzun ve özenli pişirme teknikleri, tatlılarındaki şerbet dengeleri… Her biri, buram buram Anadolu kokan, emek ve sevgiyle yoğrulmuş lezzetlerdir.
İşte bu yazıda, Kütahya’ya yolunuz düştüğünde tatmadan dönmemeniz gereken, şehrin damak tadını ve kültürünü en iyi şekilde yansıtan 10 efsanevi lezzeti bir araya getirdik. Bu liste, sadece bir yemek listesi değil, aynı zamanda Kütahya’nın misafirperverliğine ve sıcaklığına açılan bir kapıdır.
1. Sini Mantısı
Kütahya’nın tartışmasız en simge yemeğidir. Normal mantılardan farklı olarak, küçük küçük açılan hamur parçaları, bir sini (bakır tepsi) üzerinde yağlanarak tek tek dizilir ve üzerine sarımsaklı yoğurt dökülerek servis edilir. Yapımı oldukça emek isteyen bu lezzet, şehrin olmazsa olmazıdır.
2. Cimcik (Hamur İşi)
Un, su ve tuzla yapılan yumuşacık bir hamurun küçük parçalara koparılarak haşlanması ve üzerine tereyağı, sarımsaklı yoğurt dökülmesiyle yapılır. Basit görünümünün aksine inanılmaz lezzetli ve doyurucu bir yemektir.
3. Kütahya Usulü Tirit
Genellikle düğünlerin ve özel günlerin vazgeçilmez yemeğidir. Kuzu eti, yufka ekmek ve haşlanmış nohut ile yapılır. Üzerine tereyağı ve et suyu dökülerek servis edilir. Tiritin Kütahya’da ayrı bir yeri ve lezzeti vardır.
4. Göveç
Kütahya’da geleneksel bir et yemeğidir. Kuşbaşı doğranmış kuzu eti, soğan, sarımsak ve baharatlarla birlikte toprak güveç kabında uzun süre fırında pişirilir. Etin kendine özgü lezzeti ve yumuşaklığı ile öne çıkar.
5. Dolamber Böreği
“Testi böreği” veya “fırın böreği” olarak da bilinir. Açılan yufkalar, özel bir bakır kalıp (dolamber) içine kat kat yerleştirilir. Aralarına kıyma, peynir veya ıspanak gibi iç malzemeleri konulur ve fırında pişirilir. Görseli ve lezzetiyle muhteşemdir.
6. Ispanaklı Şibit (Ispanaklı Gözleme)
Kütahya’ya özgü bir çeşit gözlemedir. İncecik açılan hamurun içine ıspanaklı harç konulur ve sac üzerinde pişirilir. Genellikle yoğurtla birlikte tüketilir.
7. Yarımca Baklavası
Kütahya’nın meşhur tatlısıdır. Normal baklavadan farklı olarak ceviz içi kullanılır ve yarım ay şeklinde kıvrılarak sarılır. Üzerine şerbeti dökülür, kıyır kıyır ve nefis bir tatlıdır.
8. Haşhaşlı Çörek
Kütahya’da kahvaltıların ve çay saatlerinin vazgeçilmezidir. Mayalı hamurun üzerine bolca haşhaş serpilerek yapılır. Hem görüntüsü hem de kokusuyla iştah açar.
9. Tarhana
Kütahya tarhanası, iğde denilen ve hamura ekşilik veren özel bir maya ile yapılır. Bu nedenle tadı Anadolu’nun diğer yörelerindeki tarhanalardan oldukça farklıdır. Kış aylarında sıklıkla tüketilen doyurucu bir çorbadır.
10. Güllaç
Özellikle Ramazan aylarında sıkça tüketilen geleneksel bir sütlü tatlıdır. Kütahya’da yapılan güllaç, incecik yufkaların süt ve şekerle buluşmasıyla hazırlanır ve üzerine genellikle ceviz veya nar taneleri serpilir.
Kütahya mutfağı, sunduğu bu birbirinden leziz yemeklerle, aslında bize çok önemli bir şeyi hatırlatır: Gerçek lezzetin sırrı, en taze malzemelerde, sabırla ve özenle gösterilen emekte, ve nesillerden nesillere aktarılan bu kıymetli bilgide saklıdır. Sini mantısının her bir tanesinde, dolamber böreğinin kat kat açılan yufkasında, güvecin uzun süren pişme serüveninde bu emeğin ve sevginin izlerini görmek mümkündür.
Bu listedeki her bir lezzet, Kütahya’nın zengin kültür mozaiğinin bir parçasını oluşturur. Bu yemekler, sadece midemizi değil, kalbimizi de doyuran, bizi geçmişle buluşturan birer kültür elçisidir. Kütahya’ya yapacağınız bir sonraki ziyarette, çarşısında gezerken, tarihi evlerinde otururken, bu tatları deneyimlemeyi ve bu kadim mutfak kültürünün bir parçası olmayı unutmayın. Afiyet, şifa ve bol keyifle…
Resim Kaynak: Genç Gazete
